De Shetlands zijn een archipel van honderden kleine eilandjes. Ondanks dat het een archipel is, wordt er altijd gesproken over Shetland of de Shetland eilanden en nooit over de Shetlands.

De eilanden zijn een deel van Groot Brittanni�, ze liggen in het meest noordelijke puntje van de Britse eilanden. Doordat de eilanden 500 jaar deel geweest zijn van Noorwegen, zijn de eilanders nog steeds trots op hun Noorse tradities.

De dichtstbij gelegen buren zijn de Orkney eilanden, op zo’n 70 km zuid-west (zonder dat we half weg het eiland Fair meetellen, dit eiland is politiek, cultureel en zoo-grafisch gezien een deel van de Shetland eilanden), Schotland ligt op 140 km zuid-west, Noorwegen ligt op 275 km oost en de Faeroer eilanden liggen op zo’n 300 km noord-oost. Sommige delen van de Shetland eilanden liggen dichterbij Noorwegen dan bij Schotland.

De eilanden strekken zich in grootte uit van Mainland, vanaf het landgebied tot honderden kleine onbewoonde stacks en holms. Momenteel zijn er 14 bewoonde eilanden. Slechts 4 ervan zijn verbonden met Mainland door middel van bruggen, namelijk East Burra, West Burra, Trondra en Muckle Roe. Er is ook een brug die 2 eilanden van Out Skerries met elkaar verbinden. Vaila and Noss worden alleen bewoond tijdens bepaalde seizoenen. South Havra en Uyea zijn de enige eilanden die pas sinds de vorige eeuw bewoond worden.

De eilandengroep is relatief gezien lang en smal en de kustlijn is zeer grillig (de totale lengte wordt geschat op 1450 km), terwijl nergens op de Shetland eilanden de zee verder is dan 6 km. Petta Water, ten zuiden van Voe, is het verst verwijderd van de zee. De kustlijn aan de westkant is zeer grillig en zorgt voor een grote diversiteit aan broedende vogels – Clifs, off-shore stacks en skerries, holmes, kleine eilanden, diepe geos, grote inhammen, rotsige kusten, zanderige stranden. De hoogste kliffen van Groot Brittannie vind je op de Shetland eilanden, op Foula waar ze 1220 voet boven de zee uitsteken.

Het klimaat is relatief gezien mild door de invloed van de Noord Atlantische zeewind, die een uitloper is van de Golfstroom; daardoor is de regenval ongeveer hetzelfde als in Devon. Tijdens de zomer is er ongeveer 24 uur daglicht en is het mogelijk om middernacht een boek te lezen bij daglicht. Deze tijd noemen de Shetlanders de ‘Simmer Dim’.

Mainland heeft het grootste aantal inwoners, gevolgd door Yell, Unst, Whalsay, Bressay en Fetlar, Ook op andere eilanden zijn nog kleine leefgemeenschappen. Reizen tussen de eilanden is geregeld door diverse ‘roll-on/roll-off’ autoferries per dag naar de belangrijkste eilanden en bijna dagelijks zijn er ferries en vluchten naar de meeste andere bewoonde eilanden.